الیزابت هولمز بنیانگذار و مدیرعامل سابق شرکت Theranos است. این شرکت که در زمینه ی فن آوری های مرتبط با سلامت انسان کار می کند، به واسطه ی ارائه ی یک روش جدید آزمایش خون به شهرت رسیده است. بعد از اتهامات علیه فن آوری شرکت و شیوه های کاری آن، ارزش سهام Theranos به طور غیرمنتظره ای سقوط کرد و هولمز و یکی از مدیر عاملان سابق شرکت در ژوئن سال ۲۰۱۸ به کلاهبرداری متهم شد.

الیزابت هولمز کیست؟

الیزابت هولمز در سال ۱۹۸۴ چشم به جهان گشود. او موسس و مدیر عامل اسبق شرکت Theranos بود که یک شرکت فعال در زمینه ی فن آوری های مرتبط با سلامت بوده و در سیلیکون ولی مستقر است. این شرکت یک فن آوری جدید اما ارزان و با درد کمتر در زمینه ی آزمایش خون را به بازار عرضه کرده بود. پس از مشاهده ی رشد ارزش سهام شرکت به بیش از ۹ میلیارد دلار، یک سری گزارش ها مبنی بر اشتباهات فن آوری معرفی شده توسط هولمز منتشر شد. بر اساس این گزارشات بیش از ۷.۵ میلیون آزمایش انجام شده از صحت و دقت مناسبی برخوردار نبودند. در ژوئن سال ۲۰۱۸، الیزابت هولمز و مدیر عامل اسبق  شرکت Theranos، رامش سانی بالوانی، به ۱۱ سری اتهامات فدرال از جمله تقلب در سیستم و توطئه برای ارتکاب کلاهبرداری متهم شدند.

بنیانگذاری شرکت Theranos

شرکت Theranos و الیزابت هولمز

دوره ی کارآموزی تابستانی در موسسه ی گنوم در سنگاپور در سال ۲۰۰۲، الهام بخش الیزابت هولمز برای ثبت شرکت بود. در این دوره،  وی در زمینه ی سندرم حاد تنفسی خشک یا سارس تحقیق کرده و آزمایش هایی را انجام می داد. از برنامه های ابتدایی وی، که برای او یک اختراع ثبت شده در آمریکا در سال 2013 را به همراه داشت، می توان به تحقیقاتی در زمینه سیستم انتقال دارو اشاره کرد. این سیستم قادر بود تا انتقال دارو را مدیریت کرده و اثربخشی آن را بررسی کند و سپس میزان مصرف دارو را متناسب با نیاز بیمار تنظیم کند. او قصد داشت تمامی این مراحل را به کمک یک قطعه ی کوچک انجام دهد.

الیزابت هولمز در سال ۲۰۰۴ در سن ۱۹ سالگی استنفورد را ترک کرد و از پول شهریه ی کالج خود برای تاسیس شرکتی با نام ریل – تایم کیور استفاده کرد. طی چند سال بعد، هولمز بر روی ساخت دستگاه جدید آزمایش خون تمرکز کرد و ادعا کرد این ایده در ابتدا مبتنی بر ترس خود او از سوزن بوده است. نام شرکت را Theranos برگزیدند که ترکیبی از دو کلمه ی درمان و تشخیص است. یکی از سرمایه گذاران اولیه ی این شرکت تیم سرمایه دار دراپر بود. تیم سرمایه دار دراپر تحت نظارت پدر یکی از دوستان دوران کودکی الیزابت هولمز و موسس شرکت دراپر فیشر جوروتسون بود.

شرکت Theranos خیلی زود ادعا کرد که چندین روش خاص و نوآورانه را گسترش داده است. در این روش های معرفی شده نمونه ی خون از سر یک انگشت دست و به کمک لوله های کوچکی تحت عنوان “نانولوله” جمع آوری می شوند و خبری از سوزن های سنتی نبود. دستاورد دیگر این روش، به ادعای شرکت Theranos دستگاه آزمایشی بود که می توانست ده ها آزمایش را به طور همزمان انجام دهد. در واقع با مقدار کمی خون، این دستگاه می توانست دیابت، سرطان و بسیاری از بیماری های قلبی را آزمایش کند. شرکت Theranos همچنین در چندین ایالت قوانین جدیدی را وضع کرد که به افراد اجازه ی انجام آزمایش بدون نسخه ی پزشک را می داد.

هر دو فن آوری می توانست صنعت آزمایش خون را دگرگون کند. این یک تجارت با درآمد سالانه ۷۵ میلیارد دلار بود. شرکت Theranos این دستگاه آزمایش خون را با قیمتی بسیار پایین تر از دستگاه های معمولی به بیمارستان ها ارائه داد. در شرایطی که برخی از آزمایش های معمولی می توانست صدها دلار هزینه داشته باشد؛ Theranos همان آزمایش ها را با قیمت کمتر از ۵ دلار پیشنهاد داد. به علاوه آنکه زمان کمتری برای آماده شدن نتایج آزمایشات نیاز بود.

اگرچه این شرکت با ادعای خصوصی بودن، امکان انتشار جزئیات مرتبط با روش ها و فن آوری هایش را حتی به سرمایه گذاران رد می کرد و ادعا می کرد همین ماهیت اختصاصی، شرکت را در معرض آسیب پذیری از سوی رقیب ها قرار می دهد. با این وجود شرکت چندین قرارداد سودآور امضا کرد. در میان آن ها قراردادی با شرکت والگرینز وجود داشت. بر اساس این قرارداد، قرار بود شرکت والگریتز، که قبلا از  آزمایشگاه های Theranos بازدید کرده و محصولات آن را به ۵۰ مکان زنجیره ای مختلف معرفی کرده بود، به معرفی هر چه بیشتر آن در بیش از چند هزار منطقه بپردازد. شرکت همچنین ادعا کرد که با وزارت دفاع آمریکا و غول های داروسازی مانند پفیزر و گلتزواسمیتکلاین همکاری دارد. تمامی این ادعاها بعدا رد شدند. همچنین برنامه ریزی برای یک قرارداد ۳۵۰ میلیارد دلاری با سیف وی با ظهور اتهامات علیه شرکت از بین رفت.

نمای رسانه ها و اتهامات «صدای جعلی»

الیزابت هولمز و صدای جعلی

الیزابت هولمز به یکی از چهره های محبوب رسانه ای تبدیل شده بود و ده ها روزنامه و مجله او را به تصویر کشیده بودند. تصاویری که در آن یقه اسکی کاملا سیاه به تقلید از استیو جابز پوشیده بود و به طور ممتد با این فرد نوآور در شرکت اپل مقایسه می شد. مقایسه ای که هولمز از آن استقبال می کرد. الیزابت هولمز هر روز هفته کار می کرد و ادعا داشت که هرگز تعطیلات ندارد. صفاتی که به شدت کارمندانش را به رعایت آن ها نیز ترغیب می کرد. یکی از ویژگی های بارز او صدای عمیق اش است که مورد بررسی قرار گرفت و چندین خبرگزاری به آن نیز اشاره کردند. آن ها معتقد بودند که او هدفمندانه صدایش را تغییر می دهد و احتمالا این تغییر صدا وسیله ای برای جذب احترام در دنیای مردانه ی سیلیکون ولی بوده است.

ارزش خالص و سهام Theranos

 الیزابت هولمز در فوربس

اعضای هیئت مدیره ی این شرکت شامل شخصیت هایی برجسته همچون دبیران اسبق ایالتی مانند هنری کیسینگر و جورج شولتز، سناتور اسبق بیل فریست و سم نون، وکیل دیوید بوئیس و وزیر دفاع پیشین جیمز ماتیس بوند. البته جیمز ماتیس بعدا در سال ۲۰۱۳ میلادی به آن ها پیوست اما سپس برای پیوستن به دولت دونالد ترامپ شرکت را ترک کرد.

Theranos با استفاده از راه حل های مبتکرانه و موفقیت آمیز توانست بیش از ۷۰۰ میلیون دلار از لری الیسون، روپرت مرداک، کارلوس اسلیم و دیگر افراد اوراکل جمع آوری کند. در سال ۲۰۱۴، ارزش سهام شرکت ۹ میلیارد دلار بود. الیزابت هولمز با حفظ ۵۰ درصد از سهام شرکت به ارزش خالص ۴.۵ میلیارد دلار  برای خود، توانست به جوان ترین زن میلیاردر دنیا تبدیل شود. اما در سال ۲۰۱۷، با افزایش اتهامات علیه شرکت، مجله ی فوربس ارزش سهام شرکت را ۸۰۰ هزار دلار تخمین زد و ارزش سهام بخش خصوصی الیزابت هولمز به صفر دلار کاهش یافت. شرکت که در گذشته صدها کارمند داشت در اواسط ۲۰۱۸ تنها توانسته بود چند ده کارمند خود را حفظ کند.

روابط الیزابت هولمز با سانی بلوانی

الیزابت هولمز در حالی که در دوران نوجوانی در چین تحصیل می کرد ، با رامش “سانی” بالوانی آشنا شد. بالوانی، مهندس نرم افزار بود و تجربه ای در مراقبت های بهداشتی و پزشکی نداشت. وی رئیس و مدیر ارشد عملیاتی شرکت Theranos شد و مدیریت بخش مالی را برعهده گرفت. رابطه احساسی میان هولمز و بالوانی  وجود داشت، اگرچه روابط خود را از سایر سرمایه گذاران و بیشتر کارمندان مخفی نگه می داشتند.

بالوانی به اجبار در سال 2016 از شرکت Theranos جدا شد و رابطه او با الیزابت هولمز نیز به پایان رسید. هر دوی آنها در پرونده کمیسیون اوراق بهادار و بورس در مارس 2018 (جایی که شرکت Theranos به ارتکاب “کلاهبرداری گسترده” متهم شد) و کیفر خواست دادگاه فدرال در ژوئن 2018 به اتهامات متفاوتی متهم شدند. بالوانی این اتهامات را رد کرد و برخلاف هولمز، تا به امروز مشکلات وی با SEC حل و فصل نشده است (هولمز جریمه 500000 دلار SEC را پرداخت کرد ، اما گناه را نپذیرفت).

الیزابت هولمز و کشف Theranos

زندگینامه الیزابت هولمز

از پاییز 2015، صحبت ها در مورد کلاهبرداری شرکت Theranos بالا گرفت. روزنامه های وال استریت و سایر رسانه ها در قالب چندین مقاله و برنامه از این کلاه برداری پرده برداری کردند. در میان بمباران افشاگری ها، اطلاعاتی مبنی بر استفاده از دستگاه های تست تشخیص استاندارد تولید شده از شرکت های متفرقه به بیرون درز کرد. شرکت Theranos متهم شد که از این دستگاه های متفرقه به جای محصولات شرکت ادیسون استفاده کرده است. این در حالیست که الیزابت هولمز ادعا کرده بود از دستگاه ادیسون شرکت استفاده می کند، چرا که تنها درصد کمی از آزمایشاتی که در دستگاه های ادیسون انجام شده اند، نتایج نادرستی را ارائه می دهند. و همچنین این شرکت در ارائه ی سود و عملکرد سالانه خود به شدت اغراق کرده بود تا سرمایه گذاران را جذب کند.

چندین کارمند سابق این شرکت نیز به پیش آمده و حلقه های محرمانه ای از فعالیت های شرکت را فاش کردند. آن ها ادعا کردند که الیزابت هولمز و بالوانی از نقص فن آوری آگاه بودند و دستگاه های ادیسون و آزمایشات، آمادگی توزیع انبوه را نداشتند. اما آن ها کارمندان را مجبور به جعل داده های آزمایشات می کردند و همچنین از آنها درخواست می کردند تا ماشین ها را به طور تصنعی برای سرمایه گذاران نمایش دهند. حتی چندین کارمند توسط وکلای Theranos تهدید شده بودند.

تحقیقات و اتهامات قانونی علیه Theranos

سازمان غذا و دارو (اف.دی.ای) و نیز مراکز خدمات درمان (سی.ام.اس) که تنظیم کننده ی صنعت سلامت هستند، تحقیقاتی را در این زمینه آغاز کردند. در اکتبر سال ۲۰۱۵ ، مقامات اف.دی.ای اظهار داشتند که شیشه کوچک «نانولوله» یک وسیله ی کثیف و غیربهداشتی در وسایل پزشکی است. در ژانویه ی ۲۰۱۶ سی.ام.اس آزمایشگاه Theranos در کالیفرنیا را با عنوان «خطر فوری برای سلامتی و ایمنی بیماران» کاملا بست. در پایان سال، Theranos مراکز والنس خود را نیز از دست داد. سرمایه گذاران میلیون ها دلار از دست دادند و تنها می توانستند شکایاتی را برای بازگرداندن پول خود، از والگرینز داشته باشند.

در اوایل سال ۲۰۱۸ Theranos مسائل خود را با سی.ام.اس با پرداخت ۳۵۰۰۰ دلار جریمه و بازپرداخت بیش از ۴.۵ میلیون دلار به مشتریان آزمایشات در آریزونا حل و فصل کرد. به عنوان بخشی از تسویه حساب، شرکت برای دو سال محروم از انجام هرگونه فعالیت در صنعت آزمایش خون شد. طی توافق نامه ی اس.ای.سی، که الیزابت هولمز جریمه ی ۵۰۰۰۰۰ دلاری آن را پرداخت کرده بود، او از هر گونه مدیریت در شرکت های بازرگانی به مدت ده سال محروم شد.

الیزابت هولمز به نادیده گرفتن اتهامات ادامه داد تا جایی که در ۱۵ ژوئن سال ۲۰۱۸ او و سانی بالوانی توسط دفتر دادستان ایالات متحده به ۱۱ فقره پرونده ی فدرال، ۹ فقره کلاهبرداری در سیستم و دو فقره توطئه برای کلاهبرداری در سیستم متهم شدند. این اتهامات دارای حداکثر مجازات شامل ۲۰ سال زندان و ۲۵۰ هزار دلار جریمه به همراه بازپرداخت برای هر اتهام بود. در ۵ سپتامبر سال ۲۰۱۸، گزارش شد که Theranos منحل خواهد شد. دیوید تیلر از اعضای هیئت مدیره به سایر سهامداران پیامی فرستاد با این مضمون: «ما دیگر وقتی نداریم.»

تصاویر رسانه ای الیزابت هولمز

 الیزابت هولمز و hbo

نگاه گسترده ای به شخصیت الیزابت هولمز و فریب های شرکتش در فیلمی پرفروش در سال ۲۰۱۸ با نام “خون بد: رازها و دروغ ها” در یک استارت آپ در سیلیکون ولی به تهییه کنندگی جان کری رو به نمایش گذاشته شد. جان کسی بود که داستان را برای روزنامه ی وال استریت شرح داد. حقوق این فیلم حتی قبل آنکه کتابش منتشر شود به فروش رسید. کارگردان این فیلم آدام مک کی بیگ شِرِت هست و جنیفر لاورنس در نقش الیزابت هولمز ظاهر خواهد شد.

از سوی دیگر، شبکه ی HBO در مارس ۲۰۱۹ مستند “مخترع : خارج از خون در سیلیکون ولی” را با بازی برنده ی اسکار، “الکس گیبنی” ساخت.

سنین جوانی و تحصیل

الیزابت هولمز متولد 3 فوریه 1984 در واشنگتن دی سی است. او دختر نوئل ، کارمند سابق کمیته کاپیتول هیل است. پدر او برای یک سری از آژانس های دولتی از جمله آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID) کار می کرد. خانواده در زمان جوانی هولمز از واشنگتن دی سی به هیوستون، تگزاس نقل مکان کردند.

الیزابت هولمز فعالیت کارآفرینی خود را خیلی زود شروع کرد. هنگامی که علاقه وی در نوجوانی به برنامه نویسی کامپیوتر او را به سمت شروع تجارتی در این زمینه سوق داد، وی کارش را با فروش نرم افزار ترجمه ی کد به دانشگاه های چینی آغاز کرد. او همچنین در سنین جوانی به تحصیل زبان چینی ماندارین پرداخت که به وی اجازه داد در حالی که هنوز در دبیرستان بود، در یک سری کلاسهای سطح کالج شرکت کند. وی از سال 2002 به تحصیل در دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا و در مقطع کارشناسی مهندسی شیمی مشغول شد. در این مرحله او در کنار چانینگ رابرتسون ، معاونی که بعدها یکی از اولین اعضای هیئت مدیره Theranos شد، مشغول به کار شد.