آیا می‌توانید بگویید افراد چه زمانی دروغ می‌گویند؟

در NLP روشی به نام دسترسی به علائم چشمی وجود دارد. نظریه‌پردازان ان ال پی دریافته‌اند که وقتی از کسی می‌خواهید تصویری را به خاطر بسپارد، معمولاً چشم‌هایش به سمت بالا و سمت چپ خود حرکت می‌کنند. این موضوع به‌هیچ‌وجه مطلق نیست؛ اما در میان این نظریه‌پردازان معتبر است. در مقابل، اگر از کسی بخواهید که در مورد موضوعات تصویری تفکر کند، برای نمونه ماشین سبزرنگش را تصور نماید، چشم‌های او به سمت بالا و سمت راست خود حرکت می‌کنند.

تعداد اندکی از مربیان و پزشکان ان ال پی به این نتیجه رسیده‌اند، که اگر کسی با نگاه کردن به سمت بالا و چپ خود تصویری را به یاد آورد، او حتماً در حال گفتن حقیقت می‌باشد؛ اما اگر او با نگاه کردن به سمت بالا و سمت راست خود تصویرسازی کند، او در حال دروغ گفتن می‌باشد. این فرضیه عجولانه، غلط و به‌راحتی قابل رد است! اگر کسی دروغ را زودتر سروهم کرده باشد، وقتی از او سؤال کنید، به‌راحتی می‌تواند آن را به خاطر آورد. بنابراین ممکن است که او برای دسترسی به دروغی که سروهم کرده است، از یادآوری تصویری استفاده نماید.

اما سایر افراد از تحلیل‌های ذهنی ضعیفی برخوردارند که عملکرد چندان مثبتی ندارد؛ هر مربی کارآزموده ان ال پی این را می‌داند، زیرا این بخشی از نحوه آموزشِ استراتژی‌های ان ال پی است که از استراتژی تلفظ ان ال پی شروع می‌شود. در زبان انگلیسی، حروفی هستند که نوشته نمی‌شوند، اما تلفظ می‌گردند؛ مانند حرف F در کلمه phonetic که نوشته‌نشده است اما به‌جای  phتلفظ می‌گردد. درحالی‌که در زبان اسپانیولی، تنها حروفی که نوشته می‌شوند، تلفظ می‌گردند. به همین خاطر برای یادگیری نحوه تلفظ کلمات انگلیسی، لازم است که از یادآوری تصویری استفاده گردد.

اما برخی از انگلیسی زبانان، همان افرادی هستند که ما آن‌ها را ” تلفظ کنندگان خلاق” می‌نامیم. آن‌ها در ذهن خود از مکانیسم تصویرسازی استفاده می‌کنند تا بتوانند تلفظ‌های جدید را به خاطر بسپارند!

بازگشت به دروغ گویی

اگر از کسی بخواهید که به شما بگوید شنبه ساعت 10 شب کجا بوده است، و او به سمت بالا و سمت راست خود نگاه بکند، ممکن است حقیقت را بگوید اما یک “استراتژی حافظه خلاق” داشته باشد، درست مانند بعضی از انگلیسی زبانان که یک “استراتژی تلفظ خلاق” دارند. شاید خلاقیت برای به یادآوردن دقیق وقایع درست همانند آنچه اتفاق افتاده است، عالی نباشد؛ اما به معنای دروغ گفتن طرف مقابل هم نیست. همچنین به این معنی نیست که روش دسترسی به علائم چشمی اشتباه است. ممکن است به این معنا باشد که این شخص برای یادآوری خاطرات خود یک استراتژی ناکارآمد دارد.

به‌تازگی مطالعاتی توسط فردی که در ان ال پی آموزش ندیده و از هیچ مربی ان ال پی مشورت نگرفته، انجام‌شده است؛ که فرضیه ان ال پی در مورد ارتباط بین دسترسی به علائم چشمی و دروغ گفتن را، رد می‌کند. اگرچه چارچوب نظری آن ضعیف است، اما متأسفانه این مطالعات در یک مجله آنلاین منتشرشده است.

درنتیجه اگر به فکر دریافت آموزش‌های ان ال پی هستید، این مهم است که با مربیانی کارکنید که از توانایی تشخیص این نوع تمایزها برخوردار باشند، به این صورت که در مورد نحوه تلفظ افراد آگاهی داشته باشند، و فرضیات بی‌اساس درباره آن‌ها نسازند.