در مورد جان راکفلر چه می‌دانید؟

جان دی راکفلر (John D Rockefeller) رئیس شرکت نفتی “استاندارد اویل” و یکی از ثروتمندترین افراد در جهان بود. او از ثروت خود برای کارهای بشردوستانه استفاده کرده است. جان راکفلر صنعتگر آمریکایی در 8 جولای سال 1839 در راچفورد از ایالت نیویورک به دنیا آمد. او اولین پالایشگاه نفتی خود را در نزدیکی کلولند  ساخت و در سال 1970 شرکت نفتی خود با نام “استاندارد اویل” را تأسیس کرد. در سال 1882 تقریباً تمام تجارت نفتی آمریکا تحت قدرت او بود اما درنهایت شیوه‌های کاری وی منجر به تصویب قوانین ضد انحصارطلبی نفت در آمریکا شد. راکفلر در اواخر زندگی‌اش، خود را وقف امور بشردوستانه کرد. وی در سال 1937 درگذشت.

کودکی جان راکفلر

جان راکفلر در نیویورک و در 8 جولای سال 1839 به دنیا آمد. جان در سن 14 سالگی، همراه با  خانواده‌ی خود به شهر کلولند از ایالت اوهایو نقل‌مکان کرد. او در نوجوانی درحالی‌که بسیار سخت‌کوش و بی‌باک بود، کسب‌وکارهای کوچکی را راه‌اندازی کرد. در سن 16 سالگی او به‌عنوان دستیار حسابدار در دفتر Hewitt & Tuttle که درزمینهٔ ی بازرگانی و تولید محموله فعالیت می‌کرد، استخدام شد. در سن 20 سالگی، جان در حال رونق بخشی به شغل خود بود. او به همراه شریک کاری خود به‌عنوان بازرگان از کمیسیون فروش محصولاتی مانند یونجه، گوشت، غلات و کالاهای دیگر کسب درآمد می‌کرد. او در سال اول توانست 450 هزار دلار به دست آورد.

جان راکفلر که به‌عنوان یک تاجر محتاط که تحصیلات مرتبط نداشت و از هرگونه خطر غیرضروری نیز اجتناب می‌کرد، تجارت نفت در اوایل سال 1860 میلادی را فرصت مناسبی برای ترقی دانست. با رشد تولید فرآورده‌های نفتی در غرب پنسیلوانیا، راکفلر تصمیم گرفت یک پالایشگاه نفت در نزدیکی شهر کلولند احداث کند. کم بودن فاصله این شهر با پیتزبورگ نقطه‌ی قوت این تجارت بود. در سال 1863 او اولین پالایشگاه نفتی را افتتاح کرد. این پالایشگاه برای مدت دو سال، یکی از بزرگ‌ترین نمونه‌های موجود در منطقه محسوب می‌شد. موفقیت های ناشی از این تصمیم به‌راحتی راکفلر را متقاعد کرد تا تمام توجه خود را به تجارت نفت معطوف کند.

جان راکفلر و تجارت نفت

در سال 1870 جان راکفلر و شرکایش، شرکت “استاندارد اویل” را تأسیس کردند. این شرکت که بلافاصله به لطف شرایط اقتصادی و صنعتی و تلاش راکفلر در جهت ساده‌سازی عملکرد شرکت و بالا نگه‌داشتن درآمدهای جانبی، رونق گرفت. پس از کسب موفقیت‌های پی‌درپی، شرکت راکفلر اقدام به خرید شرکت‌های رقیب کرد. حرکت‌های پیش‌رونده‌ی کمپانی راکفلر به‌قدری سریع و گسترده بود که وی توانست در طی دو سال تمامی پالایشگاه‌های منطقه‌ی کلیولند را تحت کنترل خود درآورد. در قدم بعدی، شرکت استاندارد اویل به‌واسطه‌ی حجم تولیدات و گستره‌ی عملکرد خود، توانست قراردادهای سودمندی را با راه‌آهن منطقه در راستای حمل‌ونقل نفت، عقد کند. در همین زمان ، شرکت استاندارد اویل، با خرید خط لوله‌های انتقال و پایانه‌های نفتی کسب‌وکار جانبی را راه‌اندازی کرد و سیستم حمل‌ونقل منحصربه‌فردی را برای محصولات خودتنظیم کرد. با کنترل و درواقع تملک تقریباً بخش‌های مختلف صنعت نفت، قدرت شرکت استاندارد اویل افزایش یافت. این شرکت همچنین اقدام به خرید بخش‌هایی از جنگل‌های منطقه کرد تا با حفر زمین راه پیشروی رقیبان خود را مسدود کند.

شرکت استاندارد به‌مرور بزرگ‌تر شد و توانست رقبای خود را در منطقه کنار گذاشته و به دنبال جاه‌طلبی‌های خود در راستای گسترش کسب‌وکار در سراسر آمریکا و حتی خارج از آن، رفت. باگذشت بیش از یک دهه از تأسیس این شرکت، جان راکفلر تقریباً انحصار تجارت نفت در آمریکا را در اختیار داشت. او بخش‌های مختلف این صنعت را تحت نظارت یک شرکت بزرگ‌تر و تحت نظارت خود جمع کرد. هر کاری که راکفلر تا آن زمان انجام داده بود، مقدمات اولین انحصار تجاری در آمریکا یا “تراست” را پایه‌گذاری کرد. فعالیت‌های او به‌عنوان کتاب راهنما برای سایر تجارت‌های بزرگ پس از او محسوب می‌شود.

مشکلات بنیان “تراست” جان راکفلر

با چنین فشار تهاجمی به صنعت، مردم و کنگره ایالات‌متحده متوجه شرکت “استاندارد اویل” و پیشروی‌های  به‌ظاهر غیرقابل توقف آن شدند. رفتار انحصارگرایانه مورد تائید مردم و کنگره نبود و شرکت “استاندارد اویل” به‌زودی مظهر یک شرکت بسیار بزرگ، قدرتمند و مسلط  بر منافع عمومی شد. کنگره در سال 1890 و در طی یکی اقدام بسیار سریع، قانون رفع انحصار را وضع کرد و دو سال بعد دیوان عالی اوهایو شرکت “استاندارد اویل” را انحصارطلب دانست که در آن زمان خلاف قوانین اوهایو بود. جان راکفلر همیشه به پیشرفت علاقه‌مند بود. درنتیجه او شرکت را منحل کرد و به هر یک از املاک تحت نظر این شرکت اجازه داد که توسط دیگران اداره شود. سلسله‌مراتب کلی همچنان در جای خود باقی ماند، و هیئت‌مدیره “استاندارد اویل” کنترل شبکه‌ی جدید شرکت‌ها را تحت کنترل گرفت.

تنها 9 سال پس از انحلال شرکت در مقابل مقررات ضد انحصارطلبی، بخش‌های مختلف شرکت در یک شرکت هلدینگ مجدداً در کنار هم جمع شدند. در سال 1911، دیوان عالی ایالات‌متحده قوانین جدیدی را در خصوص نقض قانون شر من، مرتبط با انحصارطلبی، وضع کرد که مجدداً منجر به انحلال این هلدینگ شد.

سال‌های آخر و میراث

جان راکفلر یک باپتیست فداکار بود و زمانی که از یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان (در سال 1895 ، در 56 سالگی) بازنشسته شد، خود را درگیر کارهای خیرخواهانه کرد و به یکی از نیکوکارترین افراد تاریخ تبدیل شد. او سهم زیادی را در ساخت دانشگاه شیکاگو داشت و تا پیش از مرگش بیش از 80 میلیون دلار به ساخت این دانشگاه کمک کرد. او همچنین به تأسیس انستیتوی تحقیقات پزشکی راکفلر (که بعدها به‌عنوان دانشگاه راکفلر معروف شد) در نیویورک و بنیاد راکفلر اقدام کرد. درمجموع وی بیش از 530 میلیون دلار به بنیادهای مختلف، اهدا کرد.

جان راکفلر به همراه همسرش ، لورا ، پنج فرزند داشت؛ ازجمله یک دختر به نام آلیس که در نوزادی درگذشت. جان راکفلر در 23 مه 1937 در ساحل اروند، در ایالت فلوریدا درگذشت. میراث وی همچنان ادامه دارد. راکفلر یکی از بازرگانان برجسته آمریکا به‌حساب می‌آید و به دلیل کمک به شکل‌گیری ایالات‌متحده به شکل قدرتمند امروزی خود، اعتبار دارد.

تنها پسر او، که نام او نیز جان است،  در زمان حیات پدر خود و در کنار او به‌عنوان یک خیرخواه خدمت می‌کرد. او به ادامه‌ی میراث پدر خود معتقد بود. در خلال جنگ جهانی دوم، فرزند جان راکفلر، به تأسیس سازمان‌های خدماتی تحت نظر سازمان ملل متحد (USO) کمک کرد و پس از جنگ، زمین‌هایی را برای تأسیس دفتر مرکزی سازمان ملل متحد نیویورک، به این سازمان اهدا کرد. او همچنین 5 میلیون دلار برای مرکز هنرهای نمایشی لینکلن در شهر نیویورک اهدا کرد. او از طرف پدر خود همچنین در کمک به ترمیم آثار استعمار ویلیامزبورگ در ویرجینیا کمک کرد و بودجه‌ای را نیز برای موزه هنرهای مدرن تأمین کرد.